سیاسەت ماتماتیك و زانستە نەك گریمانە

8 کاتژمێر پێش ئێستا

هەژار سدیق

بەدرێژایی سەت و پێنج ساڵەی دروستبوونی دەوڵەتی عیراق لەلایەن بەریتانیا و لەماوەی بیست و دوو ساڵەی ئەوجارەی پرۆسەی ڕزگاری لەلایەن ئەمریکاوە ، عەقڵی کەمینەی نیشتمانپەوەرو عەقڵیەتی زۆرینەی داردەستی وڵاتان وەکو خۆیەتی هیچ نەگۆڕاوە ، نیشتمانپەروەکان و گوێ لەمستەکانی ئەوێ ڕۆژێی سەردەمی پاشایەتی ، لەگەڵ سیاسیە گوێ لەمستەکانی ئەم سەردەمە ، کە سەت و پێنج ساڵی بەسەردا تێپەڕیووە، تۆزقاڵێك نەگۆڕاوەو وەکو خۆیەتی ، کارەسات ئەوەیە ئەوانەی ئێستا شانازیش بەعەمالەتەکەیان دەکەن .
لەسەرووبەندی جێبەجێکردنی نەخشەڕێگەی پرۆسەی ئازادی عیراقدا ،  ئەمریکیەکان بەردەوام بارودۆخەکەیان لەڕووی سەربازی و سیاسی و مرویی و ئیداریەوە هەڵدەسەنگاند ، وەك لایەنێکی بەهێزی کوردی نێو ئۆپۆزیسیۆنی عیراق جارێکیان ، ئەمریکیەکان پرسیار لەسەرۆك مام جەلال دەکەن کە ئەگەر ئەمریکا پەلاماری عیراق بدات ، ڕژێمەکەی صدام تا چەند بەرگەی ئەم هێرشە دەگرێت ؟
لەوەڵامدا سەرۆك مام جەلال گوتبووی ڕژێمی صدام کەمتر لەمانگێك دەتوانێ بەرگری بکات ، بەڵام زیاتر لەبیست ساڵیشمان  پێویستە تا عیراق دەکەینەوە بەدەوڵەتێك کە مافی هاوڵاتیبوون و چەمکەکانی دیموکراسی تیایدا دەچەسپێت .
ڕێك بۆچوونەکەی مام جەلال ڕاست دەرچوو ، ڕژێمەکەی صدام دوای سێ هەفتە کۆتایی هات و عیراقیش دوای بیست و دوو ساڵ خەریکە دەبێتەوە بەدوڵەتی خەڵکەکەی ، ئێستا زۆرن  ئەوانەی نایانەوێ عیراق ببێتەوە بەهی خەڵکەکەی ، بۆیە هەوڵ دەدەن  بەردەوام عیراق لەقەیراندا بێت بۆ ئەوەی حەزی ئیران و تورکیا بەدی بێنن و خۆشیان لەبەرامبەردا پارەیەکی زۆر کۆبکەنەوە ، بۆ درێژەدانیش بەم ڕەوشە نالەبارە ، پلانی شەڕو ئاڵۆزی دروست دەکەن ، ئەگەر هیچیشیان پێ نەکرێ بەگریمانە و مەزەندەی کوێرانە ژیانی خەڵك تێکدەدەن .
بێگومان لەداهاتوویەکی نزیك عیراق دووبارە ڕزگار دەکرێتەوە ، ڕەنگە هەندێ میلیشیای دەرەوەی قانونی دەوڵەت بکرێنە ئامانج ، بەڵام سیستمی عیراق سەلامەت دەبێ ، ئەوجارەیان ئەوەی سەلامەت نابێ ئەوانەن کە بەگریمانە و هەوەنتە سیاسەت دەکەن و سەروەتی عیراق بۆ خۆیان منداڵەکانیان دەبەن .

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی