رۆژئاوای کوردستان لەبەردەم هەڕەشەکانی دەرەکی و فشارەکانی تورکیا بۆ بڕێارێکی ئۆجەلان

4 کاتژمێر پێش ئێستا

کاوە نادر قادر

رۆژئاوای کوردستان  ئێستا یەکێ لە وێستگە هەرە پێشکەوتووەکانی دۆزی کوردستانە کە  بە شێوەیەکی مۆدێرن، ئەزموونێکی  شۆڕشگێڕانەی لە بواری سیاسی و فکری و سەربازیدا تۆمارکرد،کە پێگەیەکی نوێی بۆ کوردستانیان لە هاوکێشە ئەقلیمی و نیودەوڵەتییەکان بەدەستهێناوە.                                     
ئەو پێگە سیاسییە لەنێو ململانێی جیوپۆلەتیکی کە لە ناوچەکە دەگوزەری و کە زیاتر بۆ سەرلەنوێی داڕشتنەوەی هێزە لەناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا بە قازانجی ئیسرائیل و رێگریکردن لە پڕۆژە فراوانخوازیەکەی عوسمانی تازەو کەوانە شیعەییەی ئێران و پان ئیسلامییەکەی جیهادییە ئیسلامییەکانی عارەبی سونە. لەو ناوەدا رۆژئاوای کوردستان نەک بەس وەک هێزێکی بەرخودان هاتە مەیدان بۆ پڕکردنەوەی ئەو بۆشاییە ئیدارییەی کە داگیرکەری سوری لە کشانەوەی لەو ناوچەیە دروستی کرد، بە ئەزموونێکی مۆدێرنی تازە هاتە مەیدان کە دوورە لە ئەزموونە کلاسیکییەکانی پێشخۆی (بنەمانی  خۆسەری دیموکراسی)، کە چەمکی رزگاری نیشتیمانی سەرلەنوێ داڕشتەوە بە پەیوەستبوون بە دیموکراسی و کۆنفدراڵی چڤاتی، لەنێو فەزایەکی ئەقلیمی کە باوەکوژەی هەبوونی کوردن.                                  
بەم شێوەیە میکانیزمێکی دەسەڵاتداری هاوبەشی خەڵکی  داهێنا کە گرنگی بە بنکەی جەماوەری دەدا لەبری دەسەڵاتی عامودی کلاسیکی. بەم شێوەیە بووە ئەزموونێکی مۆدێرن کە لەزۆر لاوە هێڕشی بکرێتە سەر، "تورکیاو داعش و هێزە ئیسلامییە توندڕەکان و ئۆپزسیونی سوری و کۆنپارێزان....
ئەوەتا لەم دوایانەدا ئەمریکا بێجگە لەوەی زیاد لەپێویست گرنگی بە دەسەڵاتی "محەمەد جۆلانی" کە تا دوێنێ دە ملیار دۆلاری بۆ گرتنی تەرخانکردبوو، ئێستا لەکۆشکی سپی پێشوازی لێکراو و بە تورکیا و سعودیاو ئیمارات و ... پشتیوانی مەعنەوی لێ دەکرێ و هەموو فشاریک دەبنە سەر "هەسەدە" کە تێکەڵ بە سوپاکەی سوریا بێتەوە بەبێ مەرج. هەر لە"رەقە" لە هەفتەی رابردوو، داوای لێکراوە کە گۆڕانکاری لەدەسەڵاتی خۆجێیی ئەو شارە عارەبنشینە خێڵەکییە بکات و دەستی ئاسایشی خۆیی شل بکات لەسەریان، هەروەها دوای هەڕەشەکانی تورکیا لە هێڕشی سەرزەمینی سەری ساڵ٢٠٢٦  بۆ سەر ناوچەکانی خۆسەری دیموکراتی، ئەمریکە لەفشاردایە بۆ سەر "هەسەدە" کە ناوچەیەکی بێ چەک دروستکرێت لە دەوروبەری "کۆبانیدا"، هەر بۆیە یەکێ لە خاڵە هەرە گرنگەکانی سێ بەرلەمانتارە تورکەکان لە کاتی سەردانیان بۆ ئیمرالی لای عەبدوڵا ئۆجەلانی رۆژی دووشەمەی ٢٤ی ئەم مانگە ئەو خاڵە بوو. کە دەخوازێ ئۆجەلان بانگەوازێک بڵاوکاتەوە بۆ چەکدانانی "هەسەدە" و بوون بە بەشێک بێ مەرج  لە سوپای سوریا. هەرچەندە لەنێو گفتوگۆیەکەدا ئۆجەلان ئەو داخوازیەی تورکیای نەسەلماندوەو نەچۆتە ژێر فشاری تورکیا ، بەڵام لێرەو لەوێ لەهەندێ روپەلی روزەردی تورکیا ئەو باسانە وەک شەڕێکی تایبەت بەرامبەر بە رۆژئاوا و ئۆجەلان بەکار دەهێنرێ. 
تورک دۆزی کوردستانی گرێدراوی باکوورو رۆژئاوا بە گەورەترین هەڕەشە بۆسەر خۆی دەزانێ و بەتایبەت خۆسەری دیموکراسی وەک نمونەیەکی دەسەڵاتی مۆدێرن کە کوردو گەلانی دیکەی ناوچەی هاوبەش لە کوردستان بە یەکەوە گرێداوەو رۆژئاوای وەک کاراکتەریکی سیاسی بە دونیا و ناوچەکە ناساندوەوسنووری پارچەگەری خۆی بەزاندوەو وابڕوا تەواوی کوردستان دەگەرێتەوە. هەر چۆنێک بێت رۆژئاوای کوردستان وای لەکوردستانیان کردوە لە خۆ بگەن و کۆمەلگەی کوردستانی پێشبخەن وپەیوەندی لە نێوان دەوڵەت و کۆمەڵگەی کوردستانی پەیوەندی نێودەوڵەتی سەرلەنوێ دابڕێژنەوە، بە کۆمەڵگەیەکی ئازادو سەربەخۆی مۆدێرن.
٢٨ی تشرینی دووەم ٢٠٢٥

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی