ئیمتیحانی ئاشتی لەتورکیا

9 کاتژمێر پێش ئێستا

ئاسۆ عەبدوللەتیف



 ئەوەی ئێستا هەیەو هەموو کورد پێیەوە سەرقاڵە، گفتووگۆی ئاشتی نیە، بەڵکو کردەیەکە لەگفتوگۆی پێچاوپێچ و تەژیی لەماندووبوون بۆ شکستهێنان بەخەونی سەدساڵەی دوەمی کۆمار لەتورکیا بەناوی پرۆسەی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک و لێدان لەو گەشەکردنە سیاسی و جڤاکیانەی لێرەو لەوێ، لەپارچەکانی کوردستاندا دەبینرێ.

کۆتاییەکی خەمناکی کوردبوونی تر دەبینرێ لەتورکیا کەهیچ مایەی ئومێد نییە هاوشێوەی میساقی میللی و پەیماننامەکانی سیڤەرو لۆزان، هێشتا زیهنیەتی شەڕو بێمتمانەیی زاڵترە وەک لە زیهنیەتی خێرو چاکەو بەئاسانی ئیرادەی ئاشتی چێ نابێ و ڕەنگە ڕووداوی دراماتیکی توندوتیژیی ئەگەرێکی ئامادەبێ سەرباری پاشەکشەی گەریلا لە زاپ و بەشێک لە هەرێمەکانی مەدیاو سوتاندنی چەک و هەڵوەشاندنەوەی پەکەکەی کۆن کە هەر خۆی وەزیفەی نەمابوو.

ئەوە بۆ دووساڵ دەڕوات دەوڵەت باهچەلی سەرۆکی پارتی نەژادپەرستی (مەهەپە) بانگەوازی لەئاشتی کردو داوایکرد سەرۆکی زیندانیکراوی پەکەکە عەبدوڵا ئۆجئالان بێتە پەڕلەمان و قسەکانی بەموخاتیب وەربگیرێ هێشتا تەمومژەو وەک بڵێی ئیمڕاڵی لەدەرەوەی ئیرادەی تورکیابێت و ئەوەندە قورس بێ ئەو هەنگاوە، تا ئۆج ئالان بهێننە پەڕلەمان و جاڕی ئاشتی بدات؟

لەدوای پەیماننامەی سیڤەرو لۆزان و شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران لە ١٩٢٥ و ڕاپەڕینی ئارارات - ئاگریی لە ١٩٣٠ و کۆمەڵکوژیەکانی دێرسیم و سەرهەڵدانەکانی سەیدڕەزاو هۆزەکان لە ١٩٣٧ تا کۆمەڵکوژیەکانی ڕۆبۆسکێ و ئامەدو عەفرین و سەرێکانی و بارۆس لەڕۆژاڤا،لەساتەوەختی نامەکەی ئیحسان نوری پاشاو کۆمەڵەی تەعالی کوردستان و خۆیی بوون لەناو خەلافەتی عوسمانی و داواکردن بۆ دەوڵەتێک بۆ کورد تا بانگەوازی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراسی لە ٢٧-٢-٢٠٢٥ی عەبدوڵائۆج ئالان و دیدارەکانی ئیمڕاڵی و شاندی تورکیاو کۆنگرەی ٥-٧ـی ئایاری ٢٠٢٥و پرسی خۆهەڵوەشاندنەوەو پرۆسەی چەکسوتان لەجاسەنە لە ١١-٧-٢٠٢٥.کورد وەک نەژادێکی پەراوێزخراو، بێمەکان، بێشوناس، جێگای نەبۆتەوە لەناو زیهنیەت و سیستمی ڕەگداکوتراوی ئایدۆلۆژیای کەمالیزم و گورگەبۆرەکان و عوسمانیە نوێکاندا.

ئایدۆلۆژیای توندڕەویی و میللیگەرای چینایەتی ئاینی و ئەرگەنەکۆن سەراپا گوتارێکی نەگۆڕەو بەئاسانی ناپسێ و ناشکێ، ناسیۆنالیزمی ئاینی و نەتەوەپەرستی ڕیشەداری ئەو وڵاتە کە ئێستاش نوێنەرایەتی مۆدێرنێتەی سەرمایەداری و ناتۆیی دەکات، لەگەڵ سۆسیالیزمی چەپ کە نوێنەرایەتی مۆدێرنێتەی دیموکراسی و بەشێک لە تەڤگەری کورد دەکا هێشتا لەململانێ و جەنگدان و بە دوو دیدارو بانگەوازو پەیامی ناڕوونی ڤیدیۆیی بۆئاشتی ئەو دۆخە ناگۆڕێ. 

نەشەڕ نەئاشتیەکی دروستکراوی ئیجباری بەزۆر سەپێنراو هەیە لەتورکیا، ئەو هێڵانەی ئەو دۆخەیان دروست کردوە، تەواو جیاوازن بۆ پرسی ئاشتی و پێکەوە ژیان، کە ئەسڵەن وجودی نیە هێشتا، ئەگەر پەکەکە هەزارجار خۆی هەڵوەشێنێتەوەو ئاپۆش سەدانجار باسی دیدارو ئاشتی و سۆسیۆلۆژیای مۆدێرنێتەی دیموکراتی بکات و ئەم هێڵانە یەک نەبن ئاشتی مەحاڵە، هێڵی قەندیل و تونێلەکانی خەباتی گەریلایی نەپەگە، هێڵی میتۆدی ئیمراڵی و دیدارو گفتووگۆ ساردەکان، هێڵی دەم پارتی و فراکسیۆنی مەدەنی و دیدگاکانی دەمیرتاش لە ئەنکەرەو پەڕلەمانی تورکیا، هێڵی مەزڵوم عەبدی و هەسەدەو ڕۆژاڤای کوردستان لەبارۆس، هێڵی بارزانی و هەرێمی کوردستان کە بەتۆپزی خاوەنداتێتی لەو ئاشتیە دەکەن

بۆیە هەتا دەستکاری تێزی نەگۆڕی یەك ڕەنگی و یەک نەژادیی موتڵەقگەراو نزیک بوونەوەی ئایدیای ئەو هێڵ و ئاراستانە نەکرێ بەتایبەت خەریتەی ١٠٣ ساڵەو سەدەی یەکەمی کۆمارو گفتوگۆی جددی قبوڵ و دانپێدانانی ناسنامەو فەرهەنگ و وجودی کورد نەکرێ لەسەدساڵەی دوەمی کۆماردا، مەحاڵە یەک هەنگاو پرۆسەی ئاشتی بچێتەپێش، بۆیە لەم ئیمتیحانەشدا دڵنیام دەوڵەت ناتوانێ سەرکەوتووبێ و زاڵبێ بەسەر ئەو فاشیزم و دۆخە ناچاریی و عەقڵیەتە نەگۆڕەدا کە هەرخەریکی سڕینەوەو ئایسیمیلاسیۆنی کوردن.

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی

بەپەلە